Projecten

De uitdaging

In Vlaanderen en Brussel zijn er sinds eind jaren ’90 15 regionale Logo’s of Loco-Regionale Gezondheidsoverleggen, actief. Zij zorgen voor het verspreiden van diverse preventiemethodieken, zoals Gezonde Gemeente, Bewegen op Verwijzing, … naar actoren in alle levensdomeinen (werk, scholen, vrijetijd, lokaal, …) en zijn zo pleitbezorgers van een gezonde levensstijl en leefomgeving voor de burger.

In opdracht van het Team Gezondheidsbevordering van het Departement Zorg van de Vlaamse overheid werd een onderzoekstraject opgezet rond de herpositionering van de Logo’s in een veranderend preventielandschap.

De werkwijze & resultaten

Participatief onderzoekstraject

De situatie werd in kaart gebracht via een 40-tal gesprekken met diverse actoren (overheden, terreinwerkers, zorgberoepen, sectororganisaties, …). Via een SWO-ART werd een analyse gemaakt van ‘de (niet-)werkende elementen’ in de aanpak van de Logo’s in relatie met het beleid van het Departement Zorg. Vervolgens werd een strategische positionering voor de toekomstige Logowerking ontwikkeld via 9 elementen (rol in preventieketen, relatie met Vlaamse overheid, bestuurlijk/geografisch niveau, …). In een laatste stap werd de vertaalslag gemaakt naar een nieuw organisatiemodel, inclusief stappenplan. In het organisatiemodel was er aandacht voor de governance, communicatie, een evaluatiekader, een financieringsmodel, …

Het traject werd opgevolgd door een begeleidingsgroep (opdrachtgever en de Logo’s). Het volledige proces was er aandacht voor participatie via werksessies met Logo-coördinatoren, infomomenten voor medewerkers, gesprek met elk regionaal Logo en werksessies met het team Gezondheidsbevordering van het departement.

Perspectiefwissel naar een gedeelde ambitie

Essentie van de aanbevolen strategische positionering was een perspectiefwissel van 15 ‘aparte’ Logo-organisaties naar één Vlaamse Logowerking van een 100-tal Logomedewerkers. Een werking met een gedeelde ambitie in preventie en als expert en begeleider bij de implementatie van preventiemethodieken bij intermediairen. Dit krijgt vorm via een Vlaams team dat de hele werking coördineert en ondersteunt; en regionale teams (gestroomlijnd met de referentieregio’s en met netwerken van stakeholders). In dit organisatiemodel kunnen Logomedewerkers Vlaams, regionaal en bovenlokaal/lokaal aan de slag, met werkplekken nauw aansluitend bij stakeholders als partnerorganisaties (Gezond Leven, VAD, …), gemeenten, eerstelijnszones, …

Het stappenplan bestond uit 2 fases. Op korte termijn (2023 – 2025) krijgt het regelgevend kader vorm, wordt een Vlaams team uitgebouwd en is 2025 een planningsjaar om de Logowerking klaar en wendbaar te maken voor de toekomst. In de tweede fase 2026-2030 stroomlijnden we het stappenplan met het beleidsproces van een Vlaams Preventiebeleid en het proces van een Gezondheidsconferentie.

Concrete aanpak op basis van onderbouwde modellen

In het onderzoekstraject werden diverse modellen vertaald naar de context van Logowerking en preventiebeleid. Met een SWO-ART werd vanuit een positief en toekomstgericht perspectief een analyse gemaakt. Met het concept ‘Strategizing’ werd een purpose-georiëntieerde, implementeerbare én duurzame positionering uitgewerkt. Vanuit de 4 grondvormen van samenwerking werd naar de samenwerkingsverbanden van Logo’s gekeken. Met een concept Netwerkorganisatie 1.0 – 2.0 – 3.0 werd de koppeling gemaakt naar een organisatiemodel.  

Het aanbevolen evaluatiekader is deel van een grotere impactlogica, legt de focus op het proces en de Logowerking als actor in een invloedssferen-model. Progress markers en een activiteitenverslag maken deel uit van een zelfevaluatie in combinatie met een externe 360° evaluatie.

IDEA Consult werkte samen met de consultants van WhoCares?, thuis in zorg & welzijn en Josworld als communicatiepartner. Ook werd een panel van 5 academische experten betrokken.

Via groeirapporten naar een eindrapport als opstap naar concrete actie

Tijdens het onderzoeksproces kreeg het eindrapport vorm via een groeirapport in elke fase. Het eindrapport in PowerPointrapportering geeft zowel samenvattende duiding van de situatie, als een visuele weergave van de toekomstige positionering en een schematisch stappenplan.

Het integrale en volledige eindrapport is te raadplegen op de website van het Departement Zorg.

Aansluitend op de opdracht maakte het kabinet van de bevoegde minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Crevits een princiepsbeslissing op voor aanpassing van het regelgevend kader; en werd een transitiemanagement aangesteld om het organisatiemodel en stappenplan in de praktijk te brengen.