Naar een vernieuwend impulsprogramma voor onroerend erfgoed
Cathy Cardon
Lokale besturen spelen een dubbele rol in de zorg voor onroerend erfgoed: enerzijds zijn ze zelf eigenaar en beheerder van een omvangrijk patrimonium aan erfgoed; anderzijds spelen ze ook een rol in de beleidsmatige opvolging van het onroerend erfgoed op hun grondgebied dat in eigendom is van andere actoren. De huidige financieringsinstrumenten houden echter weinig rekening met een aantal recente beleidsevoluties; zo is het is de ambitie van de Vlaamse overheid om vertrouwen te schenken aan het lokale niveau en tot een gelijkwaardige partnerrelatie te komen met de lokale besturen. Daartoe wordt gestreefd naar een actieve samenwerking.
De uitdaging
In deze studie onderzocht IDEA Consult, in samenwerking met GD&A Advocaten, nieuwe manieren om de samenwerking tussen de Vlaamse overheid en de lokale besturen vorm te geven.
De aanpak en het resultaat
Na een screening op hoofdlijnen van het erfgoedpatrimonium en de lokale besturen, een analyse van erfgoedpremies in de periode 2015-2023 en een analyse van de juridische context, doken we samen met een gemengde stakeholdergroep in de praktijk. De groep bestond enerzijds uit vertegenwoordigers van grote en kleine steden, al dan niet erkend als OnrorerendErfgoedgemeente en/of lid van een erkende Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst, en anderzijds uit medewerkers van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Samen verkenden we de praktijkuitdagingen waar deze lokale besturen voor staan, en bespraken we diverse invalshoeken om tot nieuwe vormen van samenwerking te komen. In overleg met de opdrachtgever, werden deze inzichten vervolgens vertaald naar een concept van impulsprogramma, met als ambitie om te experimenteren met nieuwe vormen van samenwerking en financiering.