Door de bouwshift is er minder plaats om te ondernemen in Vlaanderen: er is steeds meer vraag naar ruimte, maar er is geen plaats voor. In Lier maakten we een beleidsplan ruimte op om plaats te maken voor economie door gericht per gedeelte van de stad te bepalen welke delen te intensiveren, welke terreinen te behouden en welke plekken voor te behouden voor specifieke economische sectoren.

De uitdaging

De bouwshift in Vlaanderen stelt dat het bijkomende ruimtebeslag tegen 2040 moet dalen naar 0 ha/dag. Maar de vraag naar ruimte om te ondernemen neemt steeds toe in gemeenten, er worden steeds vergunningen gevraagd om firma’s te plaatsen. Deze bouwprojecten toelaten en stimuleren op de juiste manier is cruciaal, een ontwikkeling die nu geplaatst word kan op langere termijn andere economische activiteit blokkeren die er beter op zijn plaats zit. In Lier werd er concreet gevraagd welke delen van de gemeente moesten verdicht worden en welke economische sectoren op welke plaatsen voorrang moesten krijgen.

Aanpak & resultaten

Om gemeenten zoals Lier te helpen een antwoord te bieden op de spanningen tussen de bouwshift en de groeiende vraag naar ruimte om te ondernemen, ontwikkelden we een pragmatische en uitvoerbare aanpak. Centraal daarin staat de vraag: hoe kunnen we binnen het bestaande ruimtebeslag méér doen voor lokale economie, zonder telkens terug te vallen op extra ruimte-inname?

We starten met een onderbouwde analyse van het economisch ruimtegebruik in de gemeente: welke zones worden vandaag ingenomen, welke types bedrijven zijn er actief, welke vormen van ruimtegebruik zijn intensief, extensief of onefficiënt? Vervolgens koppelen we daaraan een profiel per economische zone. Voor elke zone – of het nu gaat om kleinschalige verweven bedrijvigheid in de stad, grotere randzones of gemengde woon-werkgebieden – maken we een inschatting van de ontwikkelingskansen, beperkingen, en de types economische activiteit die er op lange termijn wenselijk zijn.

Wat deze aanpak écht waardevol maakt voor steden en gemeenten, is het actieprogramma dat we als sluitstuk uitwerken. Dit programma bevat heel concrete acties waarmee een lokaal bestuur onmiddellijk aan de slag kan om meer bedrijven een plaats te geven op de bestaande terreinen. Denk daarbij aan het activeren van onderbenutte percelen, het intensiveren via gedeeld ruimtegebruik, het herzien van verkavelingsstructuren, het stimuleren van functiemenging of het proactief voeren van grondbeleid. We helpen ook om vergunningenbeleid en ruimtelijke visies beter op elkaar af te stemmen, zodat toekomstige beslissingen coherent blijven.

In Lier hebben we samen met het bestuur een pakket van haalbare en lokaal gedragen acties gedefinieerd, klaar voor uitvoering. Een visuele synthese hiervan is opgenomen in de kaart van Lier centrum, waarin we aangeven welke delen in aanmerking komen voor verdichting, welke zones prioritair zijn voor grotere bedrijven, en waar bijvoorbeeld kleinhandelszones best verder worden geïntensiveerd. Dit helpt het bestuur om keuzes te onderbouwen en gericht te communiceren naar stakeholders.

Onze aanpak is dus niet louter strategisch of beleidsmatig: we vertalen ruimtelijke inzichten en economische analyses naar werkbare oplossingen op het terrein. Zo helpen we lokale besturen om keuzes te maken, prioriteiten te stellen en concrete stappen te zetten in de richting van een duurzame en veerkrachtige economie – binnen de grenzen van de ruimte die er al is.

Neem contact ons met op als u hulp wilt hebben om economie meer plaats te geven in uw gemeente!