Projecten

De uitdaging

De stadsvernieuwingscontracten (SVC) zijn een nieuw instrument in het stadsvernieuwingsbeleid van het Brussels Gewest, dat de gemeentegrenzen overschrijdt, meer middelen concentreert en gericht is op de ontwikkeling van projecten met een regionale impact. Naast een traditionele aanpak om de relevantie en coherentie te beoordelen, is het doel van de studie om de resultaten van het instrument na enkele jaren te meten, de tekortkomingen te identificeren en uiteindelijk concrete aanbevelingen te doen om de werking ervan te consolideren en te verbeteren en de impact ervan in de wijken te vertienvoudigen.

De werkwijze & resultaten

De methodologische aanpak is traditioneel verdeeld in 3 fasen: gegevensverzameling, analyse en aanbevelingen. In werkelijkheid werd er een iteratief proces toegepast, met gegevensverzameling tijdens fase 1 en 2 en anticipatie op fase 3 tijdens fase 2.

Onderzoek naar de hefboomwerking van het instrument omvat een combinatie van :

• een top-down strategische lectuur door rekening te houden met regelgevende en strategische teksten. Het heeft ons in staat gesteld manieren te vinden om de consistentie van het instrument te verbeteren op het niveau van de teksten die het omkaderen en hun concrete uitdrukking op elk gebied;
• en een gedetailleerde analyse van elk contract om de specifieke kenmerken ervan te onderscheiden, vooral met behulp van een kaart op basis van een door ons geconsolideerde database. Hieruit bleek dat de schaalsprong die met het instrument werd nagestreefd, niet systematisch werd gemaakt.

De aanpak omvat een solide participatieve aanpak, met ongeveer dertig interviews en een coproductieworkshop voor “projectleiders”, die helpt om de diagnose te stellen en de daaruit voortvloeiende voorstellen te verrijken.

Het onderzoek concludeert dat de eerste generatie van het SVC-instrument zeer succesvol is geweest, met effectieve samenwerking tussen regionale spelers en betrokkenheid van de lokale overheden, grote projecten voor openbare ruimten, groen en voorzieningen, en de inzet van multisectorale programma’s die helpen om belangrijke delen van de stad nieuw leven in te blazen. Er zijn ook drie gebieden die voor verbetering vatbaar zijn:

• De steun voor de ontwikkelde instrumenten en visies verbeteren. We raden bijvoorbeeld aan om aan het begin van de legislatuur te onderhandelen over de reikwijdte van de interventie om rekening te houden met de projecten die worden geleid door de belangrijkste spelers in het gebied (STB, Brussel Mobiliteit, BGHM) en om het hefboomeffect dat wordt geactiveerd door het SVC-budget te vertienvoudigen.
• De coördinatie binnen het instrument verbeteren. In het bijzonder denken we dat het ontbreken van een operationeel projectmanagementorgaan voor het stimuleren van coproductie, haalbaarheidstesten en ondersteuning van de visie en het project relevant kan zijn.
• Over de toekomstige doelen en doelstellingen van de SVC nadenken. We bevelen onder andere aan om de programma’s nauwer te laten aansluiten bij de huidige maatschappelijke uitdagingen: ecologische, economische, digitale en maatschappelijke transitie, energie-efficiënte renovatie van gebouwen, enz. Dit is een aanbeveling die naar voren kwam uit de analyse van de projecten (weinig economische projecten, overgangsprojecten, enz.) en ook een wens die werd geuit door de besturen die belast zijn met de coördinatie van het instrument, evenals door enkele van de operatoren die we hebben ontmoet.